Ihe Akwụkwọ Nsọ pụtara maka mkpụrụ ego na nrọ . Ịrọ nrọ mkpụrụ ego na -anọchite anya mmetụta dị mma gbasara ike ma ọ bụ akụrụngwa ị nwere ike iji oge ọ bụla ịchọrọ. Ịchọpụta onwe gị na -amasị ihe bara uru ị nwere. Ị nwere ike na -enwe mmasị na ohere ma ọ bụ ohere dịịrị gị mgbe niile. Na -enwe obi ụtọ ịmara na ị nwere ike ma ọ bụ nnwere onwe nke na -adị mgbe niile ma ọ bụrụ na ịchọrọ ya.
N'ime Bible, e jikọtara ọlaọcha na ihe ọmụma, mgbapụta, nnụcha, ikpere arụsị, ma ọ bụ ọbụna ịkwa iko ime mmụọ. E wezụga, ọlaọcha Ihe Akwụkwọ Nsọ pụtara gbasara mkpụrụ ego na nrọ Mkpụrụ ego dị ka akara Ndị Kraịst na -anọchi anya anyaukwu mmadụ naịkpa oke. Na ego nka Ndị Kraịst, a na -egosipụtakarị mkpụrụ ego iri atọ nke nọchiri anya Judas Iskarịọt raara Jizọs nye. Akụkụ mkpụrụ ego na -egwu bụzuru ezun'ime Matiu 26: 14-16 ebe Judas kwenyere ka ọ rara Jizọs nye: 14Mgbe ahụ otu onye nʼime mmadụ iri na abụọ ahụ, onye a na -akpọ Judas Iskarịọt, gakwuuru ndị isi nchụaja Akwụkwọ ọkọwa okwu nke Easton Bible na -enye nkọwa na -esote, ihe ọ pụtara na ntụnye aka na mkpụrụ ego n'ime Akwụkwọ Nsọ. Tupu Mpụga ahụ, ndị Juu enweghị ego stampụ mgbe niile. Ha jiri shekel ma ọ bụ talent ọla -edo na -edoghị ede, nke ha tụrụ na ya (Jen. 23:16; Ọpụ. 38:24; 2 Sam. 18:12). Eleghi anya ite ọlaọcha e jiri mee ihe n'oge Abraham nwere ike ịbụ nkeofuibu, nke egosiri na ha n'ụzọ ụfọdụ. Ndị iberibe ọlaọcha nke Abimelek kwụrụ Abraham (Jen. 20:16), na ndị kwa nke e rere Josef (37:28), nwere ike bụrụ n'ụdị yiri mgbaaka. Ọ bụ shekel bụ ihe ọ̀tụ̀tụ̀ nke ịdị arọ na ịdị oké ọnụ ahịa n'etiti ndị Hibru ruo n'oge JehovaMkpọrọ. Naanị otu ugboro ka ekwuru otu shekel ọla edo (1 Ihem. 21:25). Puku ọla edo isii ahụ a kpọtụrụ aha na azụmahịa n'etiti Naaman na Gehazi (2 Ndị Eze 5: 5) nwere ike ịbụ ọtụtụ shekel ọla edo. Mpekere ego ekwuru na Job 42:11; Jen. Eji otu okwu Hibru ahụ mee ihe na Josh. 24: 32, nke Wickliffe sụgharịrị otu narị usoro nwa okorobịa. Itufu ego ị chebere ma ọ bụ chịkọta n'ime ụlọ gị na -ejikọkarị na obere mmezu ma ọ bụ ngọzi, ọkachasị ma a bịa n'ịzụ ahịa. Nke a na -egosi na ekwesịrị ka ị nweta ọganihu nke ga -eweta ụgwọ ọrụ bara uru mana nwa oge. Ọ bụ ezie na ọ nwere ike ọ gaghị eme gị onye ama ama, na -arụsi ọrụ ike na ntachi obi, obere nkwụghachi ụgwọ a nwere ike ịbụ nrịgo ụkwụ na ihe dị egwu. Mkpụrụ ego ọla edo na -anọchite anya akụnụba, ma ọ bụ akụnụba, dị ka nkọwa akwụkwọ nrọ si akọwa. Nke a abụghị ọhụụ nkịtị. Ikekwe, akara aka họpụtara gị, ị na -atụkwa anya ọtụtụ ihe ịtụnanya dị ụtọ. Mkpụrụ ego ọla edo na -ekpughe na ị ga -akwadorịrị maka mgbanwe dị egwu ma dị mma. Nrọ a na -egosikwa mmalite mmalite nke ihe na -akpali akpali. A na -elekarị nrọ banyere mkpụrụ ego ndị yiri ka ọ bụ ọla kọpa anya dị ka ihe na -egosi na ị ga -ezute oge nkasi obi na obi ụtọ. Ọzọkwa, a naghị atụ anya na nke a ga -egosi ngbanwe ọrụ ebube n'ọnọdụ gị. Kama, mgbanwe a nwere ike ime site na ntinye nke ike gị, nke pụtara na ọ bụrụ na ị na -agbasi mgba ike ma na -emere ndị ọzọ ihe ọma, ọ ga -enye gị ohere imeziwanye na ime nke ọma. Mkpụrụ ego ọla bụkarị ihe nnọchianya nke ihe egwu anụ ahụ, dị ka mkpọka ụgbọ mmiri, ihe mberede ụgbọelu, ma ọ bụ ndakpọ ụgbọ ala mgbe ị na -eme njem. Ịrọ nrọ maka mkpụrụ ego emepụtara site na ihe ndị ọzọ na-abụghị ọlaọcha na ọla edo, dị ka ọla kọpa, nchara, wdg, yiri ka ọ na-egosi ọghọm metụtara ọdachi mgbe ị na-eme njem ma ọ bụ pụọ na nchekwa nke ụlọ gị. Ịhụ, ijigide, ma ọ bụ iji mkpụrụ ego na -egbu maramara ka a na -elekarị anya dị ka ihe ama ama nke ezigbo ọchichị na mmezu n'ime nrọ. Nke a na -akọwapụta na n'ime ọrụ ndị ị na -eme ugbu a, ị nwere ike nweta oganihu na -aga n'ihu na nsonaazụ bara uru. Nrọ a Mgbe a hụrụ ya na nrọ, mkpụrụ ego ọhụrụ ewepụtara n'oge na -adịbeghị anya na -anọchite anya uru akụ na ụba na -atụghị anya ya. Nke a pụtara na ị nwere ike nweta ego ọzọ ma ọ bụ ihe onwunwe ọzọ site n'aka onye ma ọ bụ ọnọdụ a na -atụghị anya ya. Nrọ a nwere ike ịbụ na -atụ anya ikwenye na otu ihe kpatara ya ma ọ bụ na enweghị ebumnuche ọ bụla. Inwe nrọ nke mkpụrụ ego oge ochie enwere ike ịnakọta, ma ị nwere ha ma ọ bụ hụ ha ebe, na -ebu amụma banyere ọrụ na -agwụ ike na nke siri ike. Ihe omume ndị a na-ewe oge, dị ka idejupụta akwụkwọ, ịgagharị na ọnọdụ dị iche iche, a na-atụ anya na ha ga-achụ ụfọdụ ebumnuche ị na-arụ ọrụ ugbu a. Inyocha ma ọ bụ chọta mkpụrụ ego ochie, dị ka ebe ndebe ihe ochie ma ọ bụ nchịkọta nzuzo, ka a na-ahụkarị dị ka ihe ịrịba ama na ị nọ ma ọ bụ na ị ga-eru oge metụtara ntụgharị uche na nyocha, nke pụtara na ị na-achịkọta ihe ọmụma wee gbanwee ya. n'ime amamihe. Ọ bụ ihe ncheta ole na ole a na -ahụ anya nke ndụ a na -ahụta na -enwe obere mgbanwe n'ime narị afọ ndị a dị ka mkpụrụ ego. Ewezuga usoro mmepụta, mkpụrụ ego enwetabeghị nke ọma na echiche sitere n'oge Bible.Otú ọ dị, ọla edo na ọla ọcha dị ka ihe na -agbanwe mgbanwe bụ ihe ama ama, ọbụna tupu e mepụta mkpụrụ ego. N'ime agba ochie anyị na -ahụ ntụnyere maka ụdịrị ojiji a. A tụrụ akụ nke Abraham na ọla -edo, ọla -ọcha, na ehi ( 13: 2 ). Mgbe achọrọ ọla ndị dị oke ọnụ dị ka ego, a kpụrụ ha ka ha bụrụ ihe na -eri nri ma ọ bụ wedges (dị ka wedge Achan Joshua 7:21 ) na nnukwu mgbaaka, dị mfe ibufe (ngwugwu ego nke Jenesis 42:35 ). Echekwara ojiji ikpeazụ a n'ime okwu kikkar , ma ọ bụ talent , nke pụtara okirikiri ma ọ bụ yiri mgbaaka. Tupu e mepụta mkpụrụ ego n'ụdị na nha, a na -ekpebi ịkwụ ụgwọ site n'ịdị arọ. N'ezie, otu okwu kwubiri usoro ịkwụ ụgwọ na ịtụ ihe shaqal . Site na ngwaa a anyị na -enweta okwu shekel (ma ọ bụ karịa, shekel ), nke bịara gosipụta ịdịtụ ntakịrị nke ihe dị ka gram 12 ruo 14. Ka ọ na -erule n'oge Solomọn, a na -eji ihe ọ̀tụ̀tụ̀ ịdị arọ e ji okwute tụọ, ụfọdụ ndị nwere ihe odide ụkpụrụ, iji chọpụta ọnụ ahịa ọla ndị dị oké ọnụ ahịa n'ahịa ahịa. Solomọn dọrọ aka na ntị megide omume ịghọ aghụghọ site n'iji ihe karịrị otu ihe atụ (Ilu 20:23). Herodotus kenyere ndị Lidia, bụ́ obere mba bara ọgaranya nke dị n'ebe ọdịda anyanwụ Eshia Maịnọ mmepụta ego. Mkpụrụ ego mbụ, nke a kpụrụ ihe dị ka 640 BC, kụrụ ya na electrum, ọla edo na ọla ọcha na -emekarị, nke e chere na ọ bụ ihe dị na ya. N'oge na -adịghị anya, a na -eji ọlaedo eme ihe; ọlaọcha sochiri n'oge Croesus (etiti narị afọ nke isii BC). Obere mkpụrụ ego ndị a nwere ụdị nke ahụ, nwere ma ọ bụ anụ ọjọọ (nke na -abụkarị ọdụm) ma ọ bụ atụmatụ geometric n'otu akụkụ, na mmetụta miri emi, ma ọ bụ gbarie, na -egosipụta na nke ọzọ. Mgbe, na 547 T.O.A., Saịrọs weghaara Sadis, na Asia Minor niile ghọrọ nke Peshia, ndị Peshia hụrụ ngwa ngwa uru mkpụrụ ego ahụ. Daraịọs nke Mbụ (Hystaspis) (521-486 BC) wepụtara daric ọla edo, ikekwe akpọrọ aha ya, yana onye nnọchi anya ọla ọcha ya, ọtụtụ narị afọ . Mkpụrụ ego ndị a bụ ndị mbụ gosipụtara mmadụ (eze na -ewepụta ya). Ndị egwu kwuru na Agba Ochie na Ezra 2:69 na 1 Ihe E Mere 29: 7, ma eleghị anya ọ bụ mkpụrụ ego akpọrọ na Ezra 8:27 na Nehemaịa 7: 70-72, n'agbanyeghị na a na-eji okwu dị iche iche eme ihe. Ọzọkwa, shekel nke Nehemaịa 5:15 nwere ike na -ezo aka ọtụtụ narị afọ . Ndị a bụ naanị ntụnyere mkpụrụ ego agba ochie. Na njedebe nke narị afọ nke ise BC A na -ewepụta mkpụrụ ego na Gaza, Aradus, Taya, na Saịdọn, mana ndị Peasia kwesịrị otuto maka iwebata mkpụrụ ego na Israel. Obere mkpụrụ ego ọlaọcha, ikekwe nke a na -emepụta n'ime ya, nwere okwu ahụ Yehud , aha ndị Peshia maka ógbè Judia, nke e dere n'Aramaic. E gburu ihe ndị a na narị afọ nke ise na nke anọ T.O.A. Otu mkpụrụ ego nwere mmasị na -egosi isi afụ ọnụ na okpu agha ndị Kọrịnt n'akụkụ ihu ya, na chi nke nọ n'oche azụ. Ebe ọ bụ na ịtụgharị chi mba meriri emeri na mkpụrụ ego mpaghara bụ ihe ndị Peshia na -emekarị, a na -echekarị na chi a abụghị onye ọzọ karịa nnọchite anya Peshia nke Chineke nke ndị Juu (dabere, ikekwe, n'ọhụụ Ezikiel), wee si otú a bụrụ ihe pụrụ iche na mkpụrụ ego. . Ọdịiche nke mkpụrụ ego na -egosi enweghị mmasị na ya na Judia. Site n'ọnụ ụzọ Alexander nke Atọ (Onye Ukwu), ụkpụrụ Attic nke mkpụrụ ego bịara, nke nwere drakma . Alexander guzobere ọtụtụ mints n'ime alaeze ya niile. Acre, nke e mechara kpọọ Ptolemais, ghọrọ mint maka Pales tine. Mkpụrụ ego Alexander ghọrọ ọkọlọtọ ruo ọtụtụ narị afọ. Na ihe kpatara ya drakma na tetradrachma e sere Hercules (ma ọ bụ Alexander dị ka Hercules), na azụ na -ese onyinyo Zeus nọ ọdụ. A gara n'ihu na -emebu omenala nke idobe obere ihe nrịba ama na ya. Akụkọ mgbe ochie nwere Alexandrou - ya bụ, Alexander (ego). Ogo mkpụrụ ego ndị a dị mma; ha na -ewu ewu ma na -adịkarịkwa adịgboroja. Ndị na -achị Ptolemaic na Seleucid ndị a gara n'ihu gara n'ihu na -eji ụdị na nha. Onye ọchịchị mbụ nke ndị Juu tiri mkpụrụ ego bụ Alexander Yannai (Jannaeus) 104-78 BC Maka ịdabere na ndọrọ ndọrọ ọchịchị na ọnọdụ akụ na ụba na -adịghị mma, a kụrụ mkpụrụ ego ndị a naanị na ọla. E meghị mkpụrụ ego ọlaọcha ndị Juu ruo oge nnupụisi mbụ nke ndị Juu, AD 66-70. Ọ dịghị mgbe e ji ọlaedo mee mkpụrụ ego ndị Juu. Ma n'ụdị na ibu ego mkpụrụ ego mbụ nke Yannai yiri mkpụrụ ego mbụ emere na Jerusalem n'etiti 132 na 130 BC site n'aka onye ọchịchị Seleucid Antiochus VII (Sidetes). Ọ pere mpe karịa otu narị ndị United States wee mụọ lily n'akụkụ akụkụ ya, nwere arịlịka na azụ ya. Mkpụrụ ego Yannai nwere ihe odide Hibru na Grik. Ndị Hasmon debere mkpụrụedemede Hibru na mkpụrụ ego, dị ka nke oge gboo, n'agbanyeghị na ọ na -adịkarịkarị, karịa asụsụ Aramaic. Herọd Onye Ukwu (37-4 BC) gosipụtara ọchịchọ ya iji mkpụrụ ego ya wusie ike ndị mba ọzọ na Judia. Ọ bụ naanị ihe odide Grik ka e ji mee ihe, omume ụmụ ya na -eiedomi ya. Omume agha nke ọchịchị ya na -egosikwa na mkpụrụ ego ya n'ụdị akara dị ka ọta, okpu agha, na ụgbọ agha. Ọ bụ ezie na ọ na -akpachapụ anya ka ọ ghara ịkpasu ndị Juu ọ na -achị iwe, Herọd mere naanị mkpụrụ ego nke onye Juu rụpụtara maka ndị Juu nke na -egosi ihe dị ndụ (nke megidere iwu nke abụọ). Obere mkpụrụ ego ọla kọpa nwere akara ugo-ikekwe otu ụdị ugo ahụ, nke e wuru na ọkọlọtọ ndị Rom n'ogige ụlọ nsọ, nke kpatara ọgba aghara na njedebe nke ọchịchị Herọd. Ọ bụrụ otu a, anyị nwere ike debe mkpụrụ ego a ihe dị ka oge amụrụ Kraist -5 ma ọ bụ 4 T.O.A. Archelaus (Judia, Sameria, na Idumea), Antipas (Galili na Perea), na Filip (Ituraea, Trachonitis, na ókèala ndị ọzọ) gara n'ihu na -akpụpụta mkpụrụ ego ọla nchara dị iche iche, ha niile nwere aha Siza na nke ha. Ka oge na -aga, Herod gosipụtara ntakịrị ụtọ ndị Juu na mkpụrụ ego ha, na -ahọrọ i imitateomi mkpụrụ ego Rome. Ọdịnaya
15O we jua, Kedu ihe ị chọrọ inye m ma ọ bụrụ na m nyefee ya n'aka gị? Ha wee gụụrụ ya mkpụrụ ego ọlaọcha iri atọ .
16 Site mgbe ahụ gaa n’ihu, Judas nọ na -achọ ohere inyefe ya.Nrọ ndị ọzọ gbasara mkpụrụ ego
Ego efu
Mkpụrụ ego ọlaedo
Mkpụrụ ego ọla kọpa
Mkpụrụ ego ọla
Mkpụrụ ego na -egbuke egbuke
enwere ike jikọta ya na azụmahịa yana okwu gbasara onwe.Mkpụrụ ego ọhụrụ
Mkpụrụ ego ochie
Mkpụrụ ego nke Akwụkwọ Nsọ